ÜFE NEDİR?

Yazılar 11 Mar 2021

Üretici fiyat endeksi anlamına gelen ÜFE, genellikle TÜFE ile birlikte anılır. ÜFE, toptan satışların aylık fiyat değişimini göstermektedir. TÜFE verisiyle birlikte ÜFE, finans piyasaları açısından takip edilmesi gereken önemli verilerdendir.

ÜFE Ne Demektir?

ÜFE'nin açılımı üretici fiyat endeksidir. ÜFE; bir ülke ekonomisinde üretilen ve yurt içinde satılan ürünlerin üretim fiyatlarının zaman içinde karşılaştırılması ve fiyat değişikliklerinin ölçülmesi demektir. Kısaca bir ülkede satılan malların fiyat değişimlerinin ölçümünü gösteren fiyat endeksidir denebilir.

Aylık olarak verilen ÜFE verileri, bir önceki aya ait olacak şekilde düzenli olarak verilir. TÜFE ile birlikte aylık ve yıllık enflasyon oranının tespitinde yardımcı olmaktadır.

ÜFE kapsamındaki sektörleri sıralamak gerekirse;

-Tarım,
-Ormancılık,
-Avcılık,
-Balıkçılık,
-İmalat,
-Taş ocakçılığı,
-Madencilik,
-Elektrik,
-Gaz,
-Su.

ÜFE kapsamına girmeyen sektörler de vardır. Bunlar; ulaştırma, otel ve lokanta gibi hizmet sektörleri, haberleşme, eğitim, sağlık, sosyal hizmetler, inşaat, ticaret ve depolamadır.

ÜFE verilerini düzenli olarak takip etmek için ekonomik takvime göz atabilirsiniz.

Türkiye'de 2021 yılına ait ÜFE verileri TCMB'ye göre aşağıdaki gibidir:

Kaynak: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Enflasyon+Verileri/Uretici+Fiyatlari

ÜFE Neden Önemli?

ÜFE verisi finansal piyasalar ve ekonomik etkiler bakımından önemlidir. Eğer ÜFE verilerinde bir artış görülürse hisse senedi ve tahvillerde düşüş görülme olasılığı bulunur. Ayrıca ÜFE verisi ve faiz oranları genelde paralel hareket etme eğiliminde olmaktadır. Yani faizin yükselmesi, doların değerlenmesi şeklinde yorumlanabilmektedir. ÜFE'nin düşmesi ve buna bağlı olarak faizin düşmesi ise doların değer kaybetmesi şeklinde ifade edilebilmektedir. Fakat bunlar %100 her zaman doğru olmaz.

ÜFE'nin yatırımcılar açısından da kullanım alanı bulunmaktadır. Örneğin; enflasyonu takip etmek, piyasa yönünü takip etmek, ekonomide fiyatın yönünü izlemek, devletlerin ekonomi politikalarını gözlemlemek, ekonomilerdeki ücretlendirmelere dikkat etmek, üretim ve verimlilik gibi hesaplamalara bakmak, üretim ve satış fiyat analizleri yapmak, tüm bu fiyat hareketleri ışığında yatırım kararları almak.

Sadece ÜFE verisine bakarak yatırım kararı almak tabi ki mümkün değildir. ÜFE verisi, diğer tüm ekonomi ve finans verilerinin yanında yatırımcılara yardımcı olabilecek bir yan veridir. Yatırımcılar, bu veriyi kendi lehine kullanabilirler.

ÜFE ve TÜFE Farkı

Her iki endeks arasındaki fark, temelde ürün sepetinden kaynaklıdır. TÜFE'de; gıda, ulaşım, tıbbi ürün, tüketim ürünleri hesaplanırken ÜFE'de bu ürünler dışında kalan üretim malları hesaplanır. TÜFE'de hesaplanan ürünlerin tam listesi şöyledir:

-Giyim, ayakkabı, alkollü içecekler, tütün, gıda, alkolsüz içecekler, konut, su, elektrik, gaz, yakıt, ev aletleri, yakıt, ev bakım ürünleri, sağlık ürünleri ve hizmetleri, ulaştırma, haberleşme, eğlence, tatil, spor, veteriner, kültürel hizmetler, eğitim hizmetleri, lokanta, otel, kuaför, berber, bakım hizmetleri, sağlık sigortası, parfüm, vb.

TÜFE hakkında detaylı bilgi almak için "Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Nedir?" adlı makalemizi okuyabilirsiniz.