PİYASALARDA "RALLİ" NE ANLAMA GELİYOR?

Piyasalarda görülen ralli; hisse senedi, tahvil, endeks, kripto para veya başka bir finansal varlığın fiyatında sürekli artış görülmesi demektir. Bir ralli, nispeten kısa bir süre içinde hızlı veya önemli fiyat hareketlenmeleri sırasında görülür. Bu tür bir fiyat hareketi, hem boğa hem de ayı piyasasında karşımıza çıkabilir.

Ralli, birçok sebepten ötürü meydana gelebilir. Uzun vadeli boğa veya ayı piyasalarında da görülebilir. Genel olarak ralli; bir varlığın fiyatının piyasada görülen olumlu bir sürpriz veya ekonomik gelişmeler sonrasında görülür. Aynı zamanda ralli, piyasa görülen kısa vadeli fiyat düşüşleri veya düzeltmelerle karşılaştırılabilir.

Ralli Nedir?

Piyasalardaki yukarı yönlü dalgalanmalardan bahsederken "ralli" terimi sıklıkla kullanılır. Piyasada görülen bir rallinin süresi oldukça değişendir ve piyasaları analiz ederken kullanılan zaman çerçevesine göre değişir. Day traderlar için bir ralli, fiyat dalgalanmalarının yeni zirvelere ulaşmaya devam ettiği işlem gününün ilk 30 dakikası olabilirken, bir emeklilik fonunun portföy yöneticisi, farklı bir zaman dilimini ralli olarak görebilir.

Ralli oluşmasının temel sebebi, piyasaya büyük miktarda yatırım sermayesi akışından kaynaklanan önemli bir talep artışı oluşmasıdır. Bu durum fiyatların yükselmesine yol açar. Bir rallinin uzunluğu veya büyüklüğü yatırımcıların işlemlerine ve karşılaştıkları satış baskısına bağlıdır. Alıcıların çok olduğu ancak satıcıların satış konusunda isteksiz olduğu bir durumda ralli görülme olasılığı yüksektir. Eğer satıcılar da satış konusunda nispeten istekli olursa oluşan ralli büyük ihtimalle daha kısa sürecek ve fiyat hareketliliği daha dar kapsamda ilerleyecektir.

Ralliler teknik göstergeler yardımıyla rahatlıkla görülebilir. Çeşitli trend indikatörleri, rallileri tespit etmede yardımcı olur. Trend göstergeleri, yükselen trend yönüne doğru evrilir. Fiyat hareketi yukarı yönlü olur ve direnç seviyesine gelen fiyat kırılma yaşar.

Ralli Neden Olur?

Piyasada görülen rallilerin birçok sebebi olabilmektedir. Ralliler uzun veya kısa vadeli olarak yaşanabildiğinden sebepleri de çeşitlilik gösterir. Kısa vadeli ralliler, arz/talep dengesizliği, ani haber akışları, çeşitli ekonomik gelişmeler gibi faktörlerle yaşanabilir. Örneğin, bir hissenin yeni bir ürün tanıtması, şirketin sürpriz bir açıklama yapması gibi durumlarda kısa vadeli ralli yaşanabilir. Uzun vadeli ralliler ise ekonomi politikaları, faiz oranında yapılan düzenlemeler gibi uzun vadeli tesire sahip gelişmelerin ardından görülür. Mesela olumlu ekonomi verilerinin açıklanması, şirketlerin olumlu ve uzun vadeli değişikliklere gitmesi gibi durumlarda uzun vadeli ralli görülür.

Ayı Piyasasında Ralli Görülebilir Mi?

Ayı piyasalarında da ralli görülür. Piyasa fiyatları, uzun vadeli bir düşüş trendi sırasında yükselme potansiyeline sahiptir. Fiyatlar düştükçe, daha fazla yatırımcı bir sonraki rallinin düşüş trendinin sonu anlamına geleceğini varsayar ve düşüş trendi sonlanır. Bu rallide fiyatlarda geçici bir yükseliş  sinyali görülür. Fiyat artışı genel olarak %10-20 arasında değişir. Genelde ralli aniden başlar ve kısa sürer. Fakat bazen orta vadede etkinlik gösteren ralliler de görülebilir. Özellikle borsalarda birden fazla sıçrama ve kısa vadeli ralliler görüldüğünde orta vadeli ayı piyasası rallisi olduğu söylenir.

Ayı piyasalarında görülen ralli, genel olarak olumlu yorumlanır. Ancak böyle bir durumda hisse senedi alan yatırımcılar için durum riskli olabilir. Ralli bittiğinde yatırımcılar dikkat etmezlerse paralarını kaybedebilirler.

Ralli Görüldüğünde Ne Yapılmalıdır?

Ralliler genelde olumlu bir duruma işaret ediyor olsa da yatırımcıların risk yönetimi yapmaları ve stratejik hareket etmeleri gerekir. İyi bir planlama ve yönetimle rallilerden iyi kazançlar elde edilebilir. Yapılması gerekenler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Yatırım fonlarına yatırım yapanlar: Özellikle hisse senedi yatırım fonları piyasada görülen değişimlerden önemli ölçüde etkilendiğinden, bu yatırım fonlarına yatırım yapanların dikkatli olması gerekir. Sadece yatırım fonlarına yatırım yapmak yerine çeşitliliği ön plana almak, rallinin yol açabileceği ani kayıplara karşı koruma sağlayacaktır.

Yatırım stratejisi: Hangi varlık sınıflarına yatırım yapılacağına dair bir strateji oluşturulması büyük önem taşır. Küçük ve orta büyüklükteki şirketlerin hisse fiyatları yükseldikçe yatırımlar da riskli hale gelebilir. Bu nedenle portföy gelirlerini sağlama almak adına iyi bir yatırım stratejisi uygulanmalıdır. Böylece piyasada görülen rallilerin negatif etkileri büyük ölçüde bertaraf edilmiş olur.

Riski yönetimi: Yüksek kazanç elde etmeği isteği tüm yatırımcılarda ortaktır. Fakat her şeyde olduğu gibi yatırımda da bir miktar risk vardır. "Yumurtaları tek sepete koymamak" olarak da tabir edilen portföy çeşitliliği, risk yönetiminin olmazsa olmazlarındandır. Portföy yönetimi ve çeşitliliği, yatırımcıları risklerden korur.