HEDGE NEDİR, NASIL YAPILIR?

Hedge (riskten korunma), her yatırımcının bilmesi gereken yararlı bir uygulamadır. Yatırımda yeni olsanız bile, riskten korunmanın ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve yatırımcıların ve şirketlerin kendilerini korumak için hangi teknikleri uyguladığını kolaylıkla öğrenebilirsiniz.

Riskten korunma, yatırımlardaki kayıpları dengelemek için kullanılan bir risk yönetimi stratejisidir. Riskteki azalma, tipik olarak potansiyel kârda bir azalmayla sonuçlanır.

Hedge Nedir?

Riskten korunmayı anlamanın en iyi yolu, bunu bir sigorta olarak düşünmektir. İnsanlar olumsuz durumlara karşı mali durumlarını korumaya karar verdiklerinde sigorta yaptırırlar. Tabii sigorta yaptırmak herhangi bir olumsuz olayın gerçekleşmesini engellemez. Fakat sigorta ile olayın üzerinizdeki etkisi azalır ve ekonomik olarak problem yaşamazsınız. Uygulamada, korunma hemen hemen her yerde gerçekleşir ve her gün görürüz. Örneğin, evinizi sigortalatırsanız yangınlara, hırsızlıklara veya öngörülemeyen diğer felaketlere karşı kendinizi, evinizi ve cebinizi korursunuz.

Portföy yöneticileri, bireysel yatırımcılar ve şirketler, çeşitli riskleri azaltmak için hedge tekniklerini kullanırlar. Ancak finansal piyasalarda riskten korunma, bir sigorta şirketine her yıl teminat için bir ücret ödemek kadar basit olmaz. Yatırım riskinden korunma, herhangi bir olumsuz fiyat hareketi riskini dengelemek için finansal araçların veya piyasa stratejilerinin stratejik olarak kullanılması anlamına gelir. Başka bir deyişle, yatırımcılar hedge ile bir başka varlığa yatırım yapar.

Teknik olarak, riskten korunmak için negatif korelasyonlu menkul kıymetlerde işlem dışı yatırım yapabilirsiniz. Fakat dünyadaki çoğu şey ücretsiz değildir, bu nedenle bu tür sigortalar için şu ya da bu şekilde ödeme yapmak zorundasınız. Bu nedenle, riskteki azalma her zaman potansiyel kârlarda bir azalma anlamına gelecektir. Yani hedge, çoğunlukla para kazanacağınız değil, potansiyel kaybı azaltabileceğiniz bir tekniktir. Riskten korunmak istediğiniz yatırım para kazanıyorsa, kazanabileceğiniz kârı tipik olarak azaltmış olursunuz, ancak yatırım para kaybederse, başarılı olmanız durumunda riskten korunma o kaybı azaltacaktır.

Hedge Yapmanın Dezavantajları Var Mı?

Her şeyin bir maliyeti vardır; bu nedenle, hedge kullanmaya karar vermeden önce, bu teknikten elde edeceğiniz faydaların kayıplarınızı haklı gösterip göstermediğini kendinize sormalısınız. Unutmayın, riskten korunmanın amacı para kazanmak değil, kayıplardan korumaktır.

Riskten korunmayı sigortayla karşılaştırıyoruz, ancak sigortanın çok daha kesin kuralları olduğunu burada vurgulamak gerek. Sigorta ile, olası kayıplarınız için tamamen telafi edilirsiniz. Fakat bir portföyü korurken işler ters gidebilir. Risk yöneticileri her zaman mükemmel hedge hedefine sahip olsalar da pratikte bunu başarmak zordur.

Kendi portföyünüz için hedge uygulamasını tercih etmeseniz bile, nasıl çalıştığını anlamanız sizin yararınıza olacaktır çünkü birçok büyük şirket ve yatırım fonu bir şekilde hedge yapar. Örneğin, petrol şirketleri petrol fiyatına karşı korunabilirken, uluslararası yatırım fonu döviz kurlarındaki dalgalanmalara karşı korunabilir. Riskten korunma anlayışı, bu yatırımları anlamanıza ve analiz etmenize yardımcı olacaktır.

Risk, yatırımın temel ancak güvenilmez bir unsurudur. Ne tür bir yatırımcı olmayı hedefliyor olursanız olun, riskten korunma stratejileri hakkında temel bilgiye sahip olmak, yatırımcıların ve şirketlerin kendilerini korumak için nasıl bir yol izlediklerine dair daha iyi bir bakış açısına sahip olmanıza vesile olacaktır.

Forex'te Hedge

Forex'te hedge uygulaması, yapılan işlemlerde stop out olmamak için tersi yönde pozisyon oluşturulmasına dayanır. Yani Forex'te hedge uygulamaları, mevcut veya beklenen bir pozisyonu döviz kurlarındaki istenmeyen bir hareketten korumak için gerçekleştirilen bir işlemdir. Forex riskten korunma araçları yatırımcılar ve işletmeler de dahil olmak üzere çok çeşitli piyasa katılımcıları tarafından kullanılmaktadır. Forex hedge yönteminin uygun bir şekilde yapılmasıyla birlikte yatırımcılar yukarı veya aşağı yönlü risklerden korunabilir.

-> Örneklerle Hedge Uygulaması

-Örneğin, bir Japon şirketi ABD doları cinsinden ekipman satmayı hedefliyorsa, Japon yeninin dolar karşısında değer kazanması durumunda bir opsiyon işlemiyle kâr edebilir. İşlem hedge yapmadan gerçekleşirse ve dolar yen karşısında güçlenirse veya sabit kalırsa, şirket sadece opsiyon maliyetinin dışında kalacaktır. Dolar zayıflarsa, opsiyon işlemiyle gelen kar, satıştan alınan miktarı geri gönderirken meydana gelen kayıpların bir kısmını karşılayabilir.

-Diyelim ki EURUSD paritesinde uzun pozisyonda olduğunuzu ve 0,76 dolar ile pozisyonunuzu açtığınızı varsayalım. Bununla birlikte paritede keskin bir düşüş bekliyorsunuz ve bu nedenle bir aylık sürenin sonunda bitecek olan 0.75 dolarlık bir satış opsiyonu (put option) seçeneğiyle hedge yapıyorsunuz.

Bir ayın sonunda fiyat 0,75 doların altına düşerse, uzun pozisyonunuzda bir kayıp yapmış olursunuz. Ancak opsiyon işleminiz sayesinde olumsuz durumu büyük ölçüde engellemiş olursunuz. Fakat eğer EURUSD yükselmiş olsaydı, opsiyon seçiminizin süresinin dolmasını bekleyerek yalnızca prim ücretini ödeyerek işin içinden çıkabilirdiniz.

-Mesela; 1 lot USDTRY alış pozisyonu açtığınızı düşünelim. Alım pozisyonu yükseliş yönünde kar,  düşüş yönünde ise zarar getirecektir. Stop out seviyesinin 0,25 olduğu  pozisyonda teminat 0, 75 oranında değer kaybettiğinde işlem yaptığınız platformda sisteme tanımladığınız seviyeden portföyünüz en az zarar eden pozisyonlardan başlayarak otomatik bir şekilde kapanmaya başlar. Bunun gibi marjin  call çağrısına cevap veremeyeceğiniz durumlara karşı  pozisyonunuzu hedge işlemi ile garanti altına alabilirsiniz. Peki nasıl? Mevcut 1 lotluk alış işleminin tersi pozisyonda USDTRY  paritesinde 1 lot satış pozisyonu açarak bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Böylece hem stop out olmaktan kaçınır gem de daha fazla zararın önüne geçebilirsiniz.

Aynı işlem ithalat ve ihracat yapan ya da bakır, pamuk, altın gibi emtialarda riski yüksek işletmeler tarafından da yapılabilir.

Hedge nedir, nasıl yapılır konusunda Atilla Yeşilada'nın videosunu da izlemenizi öneririm:

Not: Her forex brokeri, platformlarında hedge uygulamasına izin vermez. Bu nedenle yatırıma başlamadan önce kullandığınız brokeri iyice araştırdığınızdan emin olun.

Bol kazançlı günler.

Kaynaklar:

https://www.investopedia.com/terms/forex/f/forex-hedge-and-currency-hedging-strategy.asp

https://www.ig.com/en-ch/trading-strategies/how-to-hedge-forex-positions-190124