EMTİALARA DAİR HER ŞEY

Yazılar 13 Eyl 2019

EMTİA NE DEMEK?

Bir emtia piyasası, ham veya birincil ürünlerin alım ve satımı için fiziksel veya sanal bir pazardır. Şu anda dünya çapında yaklaşık 100 birincil emtiada ticareti kolaylaştıran 50 büyük emtia piyasası bulunmaktadır.

Emtialar türlerine göre 4 ana kategoriye ayrılır:

1.Tarım Emtiaları: mısır, buğday, kakao, kahve, pirinç, soya fasulyesi, şeker, pamuk.
2.Enerji Emtiaları: ham petrol, doğalgaz, benzin, kalorifer yakıtı.
3.Metaller: altın, gümüş, platin, bakır.
4.Hayvancılık: sığır.

EMTİA PİYASALARI


Emtialara çeşitli şekillerde yatırım yapılabilir. Bir yatırımcı, işi emtia fiyatlarına dayanan şirketlerden hisse satın alabilir veya emtia ile ilgili şirketlere odaklanan yatırım fonları, endeks fonları veya borsada işlem gören fonları (ETF) satın alabilir. Emtialara yatırım yapmanın en doğrudan yolu, vadeli işlem sözleşmesi satın almaktır.

Emtia Vadeli İşlemler Ticaret Komisyonu (CFTC), ABD'deki emtia piyasaları için ana düzenleyici kurumdur.

Dünya çapından örnek vermek gerekirse; New York Ticaret Kurulu (NYBOT) ürünleri, borsada kahve, kakao, portakal suyu, şeker ve etanol ticaretini içerir. New York Ticaret Borsası (NYMEX); petrol, altın, gümüş, bakır, alüminyum, paladyum, platin, ısıtma yağı, propan ve elektrik gibi ürünlerle borsalarda işlem görmektedir. Bölgesel merkezlerdeki ana emtia piyasaları, Londra Metal Borsası ve Tokyo Ticaret Borsası da önde gelen uluslararası ticaret borsalarıdır.

Emtialar ağırlıklı olarak elektronik ortamda işlem görmektedir. Alıcılar ve satıcılar ya spot piyasada (bazen nakit piyasası olarak da adlandırılır) bir mal ticareti yapabilir, bu sayede alıcı ve satıcı cari fiyatlarla veya vadeli işlem piyasasında işlemlerini derhal tamamlayabilir.

Emtia borsaları, işlem gören emtiaların fiyatlarını belirlemez. Aksine arz ve talep emtia fiyatlarını belirler. Müşterileri veya kendileri adına hareket eden değişim üyeleri açık artırma ihaleleri gerçekleştirirler. Açık artırma sırasında alıcılar ve satıcılar tekliflerini açıklar. İki taraf bir fiyat konusunda hemfikir olunca işlemler hem el ile hem de elektronik ortamda kayıt altına alınır. Borsa daha sonra fiyat bilgilerini haber servislerine ve dünyadaki diğer raporlama ajanslarına yayar.

Emtia borsaları, alıcı ve satıcı arasındaki ödemelerin yönetiminden sorumlu olan takas üyelerini kullanarak her bir ticareti garanti eder.

En güncel emtia fiyatları için tıklayınız.


EMTİALARIN ÖNEMİ

Emtialar hemen hemen herkes tarafından kullanılan hammaddelerdir. Kahvaltı masanızdaki portakal suyu, arabanızdaki gaz, yemeğinizdeki et ve kıyafetinizdeki pamuk bir noktada emtia alışverişi ile size kadar geldi. Emtia fiyatlarındaki değişimler bir ekonominin tüm kesimlerini etkileyebilir ve bu değişimler politik ve sosyal olarak birçok konuda insanları etkisi altına alabilir.

Birçok alıcı ve satıcı vadeli işlem piyasalarında emtia ticareti yapmaktadır. Çünkü birçok tahıl üreticisi, özellikle tahıl gibi geleneksel emtialar, ürünleri piyasaya hazır olduğunda potansiyel olarak olumsuz fiyat değişikliği riski taşımaktadır. Alıcının belirli bir zamanda belirli bir miktarda emtia alma yükümlülüğünü satın aldığı vadeli işlem sözleşmeleri, emtia üreticilerine ve emtia kullanıcılarına fiyat istikrarı sunar.

Ancak genel olarak, emtia piyasalarının likidite ve istikrarı; üreticilere, diğer şirketlere ve hatta tüm ekonomilere daha verimli ve daha rekabetçi bir şekilde işlem yapmalarında bir nevi ön ayak olmaktadır.

Kaynaklar:

https://www.investopedia.com/terms/c/commodity-market.asp

https://investinganswers.com/dictionary/c/commodity-market