Çatışma Teorisi Nedir?

26 May 2022

İlk olarak Karl Marx tarafından geliştirilen çatışma teorisi, sınırlı kaynaklar için rekabet nedeniyle toplumun sürekli bir çatışma halinde olması durumunu anlatan bir teoridir.

Çatışma teorisi, sosyal düzenin fikir birliği ve uygunluktan ziyade tahakküm ve güç tarafından sürdürüldüğünü savunur. Çatışma teorisine göre, zenginlik ve güce sahip olanlar, özellikle yoksul ve güçsüzleri bastırarak, mümkün olan her şekilde ona tutunmaya çalışırlar. Çatışma teorisinin temel önermesi, toplumdaki bireylerin ve grupların kendi zenginliklerini ve güçlerini en üst düzeye çıkarmak için çalışacaklarıdır.

Çatışma teorisi, savaşlar, devrimler, yoksulluk, ayrımcılık ve aile içi şiddet dahil olmak üzere çok çeşitli sosyal fenomenleri açıklamaya çalışmıştır. Demokrasi ve medeni haklar gibi insanlık tarihindeki temel gelişmelerin çoğunu (toplumsal düzen arzusunun aksine) kitleleri kontrol etmeye yönelik kapitalist girişimlere atfeder. Çatışma teorisinin temel ilkeleri, sosyal eşitsizlik kavramları, kaynakların bölünmesi ve farklı sosyoekonomik sınıflar arasında var olan çatışmalardır.

Çatışma teorisinin temel ilkeleri, tarih boyunca birçok toplumsal çatışma türünü açıklayabilir. Bazı teorisyenler, Marx'ın yaptığı gibi, toplumsal çatışmanın nihayetinde toplumdaki değişimi ve gelişmeyi yönlendiren güç olduğuna inanırlar.

Marx'ın çatışma teorisi versiyonu, iki birincil sınıf arasındaki çatışmaya odaklanmıştır. Her sınıf, karşılıklı çıkarlar ve belirli bir derecede mülk sahipliği ile bağlı bir grup insandan oluşur. Marx, zenginliğin ve araçların çoğunluğuna sahip olan toplum üyelerini temsil eden bir grup olan burjuvazi hakkında bu teoriyi üretmiştir. Proletarya diğer gruptur: İşçi sınıfı veya yoksul olarak kabul edilenleri içerir.

Marx, kapitalizmin yükselişiyle birlikte, nüfus içinde bir azınlık olan burjuvazinin, nüfuzunu, çoğunluk sınıfı olan proletaryayı ezmek için kullanacağını teorileştirmiştir. Bu düşünce tarzı, çatışma teorisine dayalı toplum modelleriyle bağlantılı ortak bir imaja bağlıdır; Bu felsefeye bağlı olanlar, toplumda mal ve hizmetlerin nasıl dağıtıldığına ilişkin bir piramit düzenine inanma eğilimindedir. Piramidin tepesinde, kaynaklar ve güç üzerinde çok büyük bir kontrole sahip oldukları için, toplumun daha büyük bir kısmına şart ve koşulları dikte eden küçük bir seçkinler grubunun varlığı kabul edilir.

Teoride toplum içindeki eşitsiz dağılımın ideolojik baskı yoluyla sürdürüleceği öngörülmüştür; burjuvazi, proletaryayı mevcut koşulları kabul etmeye zorlayacaktır. Çatışma teorisi, seçkinlerin kendi hakimiyetlerini daha fazla desteklemek ve diğerlerinin saflarına katılmasını engellemek için yasalar, gelenekler ve diğer toplumsal yapılar sistemleri kuracağını varsayar.

Marx, işçi sınıfı ve yoksullar kötüleşen koşullara maruz kaldıkça, kolektif bir bilincin eşitsizlik konusunda daha fazla farkındalık yaratacağını ve bunun potansiyel olarak isyana yol açacağını ifade eder. İsyandan sonra koşullar proletaryanın çıkarlarını destekleyecek şekilde ayarlanırsa, çatışma çemberi eninde sonunda tekrar edecek, ancak bu sefer ters yönde. Burjuvazi, daha önce egemenliklerini sürdüren yapıların geri dönüşünün peşinde koşan, sonunda saldırgan ve isyancı haline gelecektir.