ABD 1 DEĞİL, 2 RESESYONLA MÜCADELE EDİYOR
Pandeminin ABD ekonomisine yaptığı keskin darbe; derin, uzun vadeli bir yavaşlama ortaya çıktığında bile hafifliyor gibi görünüyor. Fakat ABD'nin resmi işsizlik oranları düşse bile işgücü piyasasının sağlığı giderek kötüleşiyor.
ABD Ekonomisi ve Koronavirüs
Bloomberg - Noah Smith'in aktardığına göre, ABD oldukça garip bir durumda. Resmi işsizlik oranları düşse bile, koronavirüs pandemisi ilerledikçe işgücü piyasasının sağlığı kötüleşiyor.
Ülke, sanki eşzamanlı iki çöküşün ortasında kalmış gibidir: birincisi, koronavirüs korkusundan kaynaklanan kısa süreli bir kriz ve ikincisi daha uzun vadeli ve genel bir resesyon. Ne yazık ki, ikincisi daha yeni başlıyor.
Bu durumda iyi bir haber de var: Haziran ayında daha fazla Amerikalı işine döndü ve Mayıs ayında başlayan yükseliş eğilimini sürdürmeye devam etti:
İşe gitmeyen ancak işsizlik maaşı alan kişiler hala işsiz kategorisinde sayılıyor:
Düzeltilmiş işsizlik oranının, düzeltilmemiş versiyondan daha hızlı düşmesi, işgücü piyasasında neler olduğuna dair bir ipucu sunuyor. Birçok işveren, şok geçene kadar işçileri evde tuttu, sonra geri çağırdı. Bu işçilerin bazıları maaşlarını düzenli alıyordu ve bu kişiler işe geri çağrılan ilk işçiler oldular. Bu yüzden düzeltilmiş işsizlik oranı düzeltilmemişe oranla daha hızlı düştü.
Ancak bazı işletmeler işten çıkarılan işçilerle gayri resmi ilişkilerini sürdürmeye devam ediyor. Bu da işçilerde iş olur olmaz işe tekrar çağrılabilecekleri izlenimini uyandırıyor. Bu işçilerin yeniden işe alınması muhtemelen düzeltilmemiş işsizlik oranındaki düşüşün büyük bir kısmını oluşturuyor. Bu durum da V şeklinde bir toparlanmanın başlangıcının olduğu sinyalini veriyor gibi görünüyor. Fakat görülen iyileşme, muhtemelen kesintiye uğrayacak. Batı ve Güney Amerika'yı etkisi altına alan korkutucu koronavirüs dalgası, pandemi korkusunu daha da yükseltiyor:
Bu korku, daha fazla emek istifçiliği ile sonuçlanacaktır. Yani işçilere bir ya da iki ay boyunca -para desteği olsun ya da olmasın- evde kalmaları söylenecek. ABD ekonomisini felç eden bu kriz tüm hızıyla sürmeye devam edecek.
Resesyon Neden Uzun Sürecek?
Elbette bu kriz sona erecek (belki sonbaharda) ve işletmeler işçileri geri çağıracak. Ancak bu, ABD ekonomisini eski gücüne döndürmeye yetmeyecektir. Arka planda daha derin, daha kalıcı bir resesyon var ve bu resesyon tahminlerden çok daha uzun bir süre boyunca bizimle birlikte olacak gibi görünüyor.
Bunun birinci nedeni işletmelerin kepenkleri indirmesidir. Pandemi sırasındaki talep eksikliği, birçok işletmeyi ortadan kaldırmaya yetti ve kaldırmaya da devam edecek. Mal ve hizmetlere olan talep geri gelse bile, kapananların yerini almak için yeni işletmelerin ortaya çıkması ve büyümesi zaman alan bir süreçtir. Bu süre zarfında da işçiler işsiz kalacaklar. İşsiz kalanlar, daha düşük miktarda paraya sahip olacakları için de talep şoku ortaya çıkacaktır.
İkinci bir neden, saf karamsarlıktır. Ekonominin aylarca virüs tarafından ele geçirilmesini görmek muhtemelen yatırımcılar ve tüketiciler üzerinde ürkütücü bir etki yaratacak ve talebi daha da azaltacaktır.
Üçüncü neden, ABD ekonomisinin endüstriyel alanda yaşayacağı bir değişiklik olabilir. Örneğin, sinema, tiyatro gibi işletmeler hurdaya dönebilir. Bunlar resesyon için olağan nedenler değildir. Bunun sonucunda işsizlik daha da artarken ciddi oranda düşen talebin deflasyonist etkisini kısmen bastıracak bir arz şoku yaratabilir.
Bu senaryolar işgücü piyasası verilerine bakıldığı zaman kolaylıkla görülebilen şeylerdir.
Yavaşça büyüyen bu resesyon çok daha tehlikeli olacak çünkü çok sinsi bir şekilde ilerliyor. Geçici işsizliğin ve salgının yaptığı hasarın sona ermesi, bazı politika yapıcıları hükümetin görevinin yerine getirildiğini düşünmeye itecektir. Bununla birlikte kalıcı işsizlik oranı her ay artmaya devam ederse, yıl sonuna kadar Büyük Resesyon düzeylerine gelebilir.
Güncel USD Grafiği:
Dolar fiyatını takip etmek ve yorum yapmak için tıklayın.
Kaynak: Bloomberg
Bizi sosyal medya hesaplarımızdan takip edin!